Rajski ogród kwiatowy? Flora Teneryfy (Wyspy Kanaryjskie)

Grzegorz, 17.08.2023

Teneryfa nalężąca do Hiszpanii wyspa jest często nazywana „królestwem albo ogrodem kwiatowym”, ponieważ rodzima flora jest niepowtarzalna i jednocześnie różnorodna. Wyspa Teneryfa, jest częścią wysp Kanaryjskich, gdzie można znaleźć ponad 500 rodzajów endemicznych roślin. Szczególnie tereny parku narodowego Teide są obfite w unikatowe gatunki roślin.

Znajduje się tutaj liczący 3715 metrów wysokości wulkan Pico del Teide. Jest on najwyższym szczytem Hiszpanii. Odosobnione położenie wyspy archipelagu wysp Kanaryjskich, zapewniało jej wyjątkowość. Ostatnia epoka lodowcowa pogrzebała Europę pod lodowcami i zniszczyła wcześniejszą subtropikalną roślinność trzeciorzędu. Na Wyspach Kanaryjskich przetrwały paprocie, lasy laurowe i smocze drzewa.

Na archipelagu, który nigdy nie miał połączenia lądowego, mogły rozwijać się grupy roślin znacznie różniące się od ich rodzeństwa na sąsiednich kontynentach. Różnorodność flory Teneryfy wynika z ekstremalnych różnic wysokości na wyspie i stale wiejących pasatów. Dlatego różne strefy klimatyczne i wegetacyjne znajdują się tu bardzo blisko siebie.

Suche półpustynie są niedaleko ciepłych lasów chmurowych, a lasy sosnowe nagle przechodzą w jałowe górskie krajobrazy. Każda strefa ma własną roślinność z roślinami, które przystosowały się do danych warunków. Rośliny musiały się dostosować, aby przetrwać w tym klimacie, co oznacza, że, wiele gatunków, które można tu znaleźć jest endemicznych. Botanik i odkrywca Alexander von Humboldt był pod szczególnym wrażeniem flory Teneryfy, kiedy odwiedził wyspę w 1799 roku. Jakie są najciekawsze rośliny występujące w tym miejscu?

Żmijowiec rubinowy z parku narodowego Teide

Wśród gatunków endemicznych wyspy warto wymienić żmijowiec rubinowy (Echium Wildpreti). Zachwyca on oryginalnymi kształtami i robi niesamowite wrażenie. Charakterystyczna roślina, której nie sposób przegapić występuje w dużych ilościach na zboczach wulkanu Teide. Może dorastać do wysokości trzech metrów wysokości i chociaż preferuje ciepłe, suche warunki, może wytrzymać mrozy do -15 stopni Celsjusza. Jest to typowy i rodzimy gatunek Teneryfy, kwitnący od późnej wiosny do wczesnego lata.

Sosna kanaryjska - idealna na klimat Teneryfy

Z wysp Kanaryjskich pochodzi sosna kanaryjska (Pinus canariensis). Aby dostać się na szczyt Pico del Teide trzeba przejść lasem dużych drzew z tego gatunku. Doskonale przystosowała się do swojego środowiska. Po pierwsze ze względu na właściwości igieł, które mają zdolność wychwytywania wilgoci z powietrza i mgły nie polegają zbytnio na opadach deszczu.

Z drugiej strony może zadusić ogień swoją żywicą, tak że pożar lasu nie może jej zaszkodzić. Po pożarze pierwsze zielone pędy wyrastają najpóźniej po czterech tygodniach, a po kilku latach widać tylko zmiany w korze. Ze względu na ognioodporność sosny kanaryjskiej pożary lasu na Teneryfie są zjawiskiem bardzo rzadkim.

Rośliny Teneryfy południowej - Tabaiba Mejorera

Tabaiba Mejorera (Euphorbia atropurpurea) to piękna roślina występująca w południowej i zachodniej części Teneryfy. Można ją spotkać na wysokości od 300 do 1200 metrów w regionach z większymi opadami deszczu. Może dorastać do wysokości dwóch metrów, a ciemnoczerwone kwiaty pojawiają się między grudniem a majem.

Teneryfa północna - Smocze drzewo

Teneryfa, a konkretnie Icod de Los Vinos, słynie ze smoczego drzewa, uważanego za główną atrakcję turystyczną. Ten szczególny gatunek drzewa występuje nie tylko na Teneryfie, ale na całych Wyspach Kanaryjskich oraz na wszystkich innych wyspach tworzących obszar znany jako Makaronezja.

Rośliny w naturze są niezwykle rzadkie i mogą żyć setki lat. Wiek El Drago Milenario - słynnego okazu w Icod de Los Vinos jest szacowany na prawie 1000 lat. Gatunek charakteryzuje się kilkoma przeplatającymi się pniami, tworzącymi grubą, środkową łodygę, wznoszącą się do końca w parasolowatym baldachimie z grubych liści. Guanczowie przypisywali smoczemu drzewu uzdrawiające i cudowne moce. Czerwony sok drzewa był nazywany „smoczą krwią”.

Fiołek Teide z parku narodowego Teide

Ten niepozorny kwiat, fiołek Teide (Viola cheiranthifolia) występuje tylko na górnych, skalistych zboczach Teide. Jest dość rzadki a ponieważ dorasta tylko do kilku - kilkunastu centymetrów wysokości, jest bardzo trudny do zauważenia.

Daktylowiec kanaryjski (palma kanaryjska, królewska)

Gatunek roślin typowy dla wysp Kanaryjskich to daktylowiec kanaryjski (Phoenix canariensis). Jest to jedyny gatunek palmy występujący na Teneryfie. Ma długi, prosty pień, który kończy się u góry liśćmi. Dorasta do maksymalnej wysokości około 12 metrów. Z soku rośliny może być pozyskiwany doskonały syrop zwany miodem palmowym. Roślina jest popularna w wielu regionach świata np. USA. W Polsce ze względu na klimat można ją spotkać w oranżeriach czy jako roślinę domową.

Kaktusy z Teneryfy

Dwa najczęstsze rodzaje kaktusów występujących na wyspie są znane pod łacińskimi nazwami, jako opuntia ficus-barbarica i opuntia dillenii. Te dwa gatunki prawdopodobnie nie są tak naprawdę rodzime dla Teneryfy, ponieważ pochodzą z Meksyku. Pierwszy typ charakteryzuje się długimi, prążkowanymi kolcami, zwykle w grupach po trzy, podczas gdy drugi jest ułożony w większe grupy krótkich kolców. Oba dają owoce opuncji figowej. Kaktusy zwykle można znaleźć na nieużytkach i w pobliżu obszarów uprawnych.

Bejeque

Bejeque to lokalna nazwa rośliny zwanej w łacinie aeonium urbicum. Na Wyspach Kanaryjskich występuje około 30 odmian tego gatunku. Mają zdrewniałe łodygi, zakończone rodzajem różyczki grubych, zielonych liści. Na niektórych z tych roślin można zauważyć czerwone zabarwienie na krawędzi liści.

Naparstnica kanaryjska

Teneryfa ma kwiat, znany po łacinie jako Isoplexis canariensis. To kolejna rodzima roślina wyspy. Obecnie jest dość rzadki w naturze i preferuje obszary leśne, gdzie ma zarówno światło, jak i cień. Dorastając do około dwóch metrów wysokości, może kwitnąć od marca do grudnia, jednak jej kwiaty ale najbardziej latem. Zachwyca morelowym kolorem niezwykłym kwiatów.

Cedronella canariensis

Do gatunków endemicznych rosnących na wyspie należy Cedronella canariensis. Jest niezwykła w swoim rodzaju, ponieważ ma złożone liście w trzech częściach. Dorasta do wysokości ponad metra, preferuje gleby wilgotne, a kwiaty pojawiają się latem. Popularna jako roślina domowa.

Oprócz rodzimych roślin na wyspie występują gatunki z całego świata. Z Ameryki pochodzą dzikie kaktusy, podobnie jak ogromne krzewy poinsecji (gwiazdy betlejemskiej), rośliny sprzedawanej w Europie Środkowej w doniczkach na Boże Narodzenie. Charakterystyczny kwiat południowoafrykańskiej strelicji jest popularną pamiątką dla turystów.

Na Teneryfie są uprawiane również eukaliptusy, mimozy afrykańskie, palmy, rośliny tropikalne, takie jak mango, awokado, marakuja, banany, papaja itp. Ciekawe rośliny można spotkać również w Czarnogórze np. w parku narodowym Durmitor.


Grzegorz