Odkryj Albanię
Albania kojarzona jest głównie z malowniczymi widokami wybrzeża morskiego. To jednak kraj mający dużo więcej do zaoferowania niż tylko wypoczynek na rajskich plażach. Historia ziem albańskich jest bardzo długa i bujna. Tutejsze osady związane były z Imperium Rzymskim, podbijane przez Turków, część ziem wchodziła w skład Macedonii i Grecji, niektóre regiony były pod panowaniem Włoch, Serbii, Czarnogóry a nawet pod wpływami Austro-Węgier.
Na przestrzeni wieków mnóstwo się tu wydarzyło i każdy z podbijających ten teren pozostawił po sobie część swojej kultury. Najpiękniejsze albańskie zakątki zostały docenione przez organizację UNESCO, która swą ochroną objęła Gjirokastrę, Butrint i Berat.
17 kwietnia co roku obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków. Warto w związku z tym przybliżyć jedne z najpiękniejszych historycznych miasteczek Albanii, zwłaszcza że przy odkrywaniu i konserwacji licznych zabytków w tym bałkańskim kraju, pracują także polscy specjaliści.
Przełomowym dokonaniem polskich archeologów, było np. odkrycie w 2018 roku założonego ponad dwa tysiące lat temu miasta Bassania, leżącego w okolicach Szkodry, niegdyś opisywanego przez rzymskiego historyka Liwiusza. Miasto zostało doszczętnie zniszczone przez rzymskie wojska i skryte aż do 2018 roku.
Miasto Berat
Miejscem, które niegdyś upodobali sobie Rzymianie, ci sami którzy splądrowali Bassanię, była zlokalizowana nad rzeką Osum osada Berat, nazywana przez nich Antipatreą. Dzisiaj Berat nosi miano miasta-muzeum, mówi się o nim także „miasto tysiąca okien”. Swój przydomek miasteczko zawdzięcza niesamowitej architekturze. Mnóstwo białych domów zbudowanych na stoku wzgórza z licznymi oknami w ciemnobrązowych ramach, tworzą wrażenie tafli okien.
Sama już zabudowa zachwyca i sprawia, że chce się tam spacerować i zwiedzać godzinami! A odwiedzić jest co – liczne cerkwie, meczety, Zamek iliryjski w dzielnicy Gorica, Muzeum Ikon Onufrego. Za jeden z najbardziej charakterystycznych punktów miasta uważany jest także most Gorica, który początkowo stanowił drewniane przejście, ale od 1780 roku jest przebudowany w kamiennym, znanym z wielu bałkańskich zakątków, stylu.
Zamek w Beracie
Ciekawym miejscem, licznie odwiedzanym, jest także bizantyjski zamek w Beracie. Na terenie twierdzy znajdowały się niegdyś aż 24 wieże. Do dziś zachowały się tu pozostałości trzech cerkwi oraz dwóch meczetów. Od 2008 roku miasteczko wraz ze swoimi unikatowymi zabytkami i architekturą wpisane jest na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Oferta wycieczki Beratu -> Kliknij
Gjirokastra
Kolejnym miastem-muzeum będącym docenionym przez UNESCO (i wpisanym na listę dziedzictwa już w 2005 roku) jest Gjirokastra, nazywana często „miastem tysiąca schodów”. Nazwa ta pochodzi oczywiście od tutejszej architektury i ukształtowania terenu. Liczne, wąskie, kręte uliczki na wyżynnym terenie są bardzo strome. Spacer po okolicy to jednak niezapomniane doświadczenie.
Przepiękną architekturę, która składa się z małych kamiennych domków, na dachach których ułożone są szare łupki, można podziwiać bez końca. Miasteczko ma unikatowy klimat, na który składają się nie tylko labirynty uliczek, ale także wspomniana nietypowa zabudowa, liczne punkty widokowe, malutkie lokalne restauracje i sklepiki. Cała starówka zapiera dech w piersiach, jednak najważniejszym punktem miasta jest górujący nad miasteczkiem, zlokalizowany na skalistym wzniesieniu, zamek. Z twierdzy rozciąga się niebywały widok na całą okolicę. Na terenie twierdzy znajduje się też wieża zegarowa – jeden z symboli miasta.
Miasto Butrint
Trzecim albańskim obiektem, wpisanym na listę UNESCO już od 1992 roku, jest Butrint. To niewielka osada, stanowiąca obecnie stanowisko archeologiczne, której historia sięga starożytności. Nie jest to miasteczko takie, jak opisane powyżej. To raczej ruiny i pozostałości, z których wyczytać można najdawniejszą historię tego terenu. Jego położenie jest niebywałe. Zlokalizowany na wzgórzu, z trzech stron otoczony wodą.
Zabytki w Butrint
Najważniejsze odkryte tu zabytki to starożytny amfiteatr, ruiny rzymskich łaźni, murów obronnych i starych domostw, pozostałości kaplicy z V wieku oraz zamku weneckiego z XV wieku. Od 2002 roku Butrint chroniony jest także poprzez ustanowienie Parku Narodowego, można go więc uznać za idealne połączenie historii, architektury oraz przepięknej przyrody.
Saranda
Zabytki to oczywiście nie tylko UNESCO. Odwiedzając Gjirokastrę czy Butrint, warto zatrzymać się w nadmorskiej Sarandzie. Nad miasteczkiem góruje przepiękny zamek Lekursi, który został wybudowany w XVI wieku z rozkazu sułtana Sulejmana Wspaniałego. Do dziś na wzgórzu nad miastem pozostały jego ruiny, z których roztacza się zapierający dech w piersiach widok.
Odwiedzając Albanię trzeba też pamiętać, że oprócz wybrzeża morskiego, można doświadczyć tu piękna także innych zbiorników wodnych. Mamy tutaj źródełko Błękitne Oko, Jezioro Szkoderskie oraz Prespa. Będąc w okolicach wspomnianych jezior, warto odwiedzić kolejne miasto pełne historii – Korczę, w której otwarto pierwszą albańską szkołę i gdzie do dziś funkcjonuje jeden z najstarszych browarów krajów.
Powierzchnia Albanii porównywana jest z wielkością województwa wielkopolskiego. Na tym niewielkim terenie można odwiedzić różnorodne, przepiękne miasta o dużej wartości historycznej. Warto o tym pamiętać i nie myśleć o tym bałkańskim państwie tylko pod względem plażowania i leniwego wypoczynku.
