W sezonie letnim 2023 wycieczki na Kretę, w szczególności wycieczki na Kretę all inclusive, będą cieszyły się dużym zainteresowaniem.
Oferowany w ramach letniej oferty rodzaj wyżywienia stanowi jedną z atrakcji przemawiających za Grecją, Kretą. Kuchnia grecka należy przecież do jednych z najsmaczniejszych i najzdrowszych.
Bez względu jednak na to, jaki rodzaj wyżywienia wybierzecie, pamiętajcie, że Kreta oferuje smakoszom naprawdę wiele przyjemności.
Dostępne opcje wyżywienia w ofercie warto na pewno poszerzać o samodzielne odkrywanie kuchni greckiej.
Z jakich przysmaków słynie Kreta? Jakich potraw warto spróbować na złotych plażach największej greckiej wyspy?
Oliwki, ser, pieczywo, ryby, owoce morza – co jeszcze skusi smakoszy i amatorów dobrego jedzenia?
Kulinarne wycieczki na Kretę
Tradycyjne potrawy kreteńskie zawsze były przygotowywane z lokalnych składników. Zawsze także były przyrządzane w możliwie najprostszy sposób. Na Krecie warzywa, owoce je się albo na surowo, albo wprost z grilla, rusztu.
Kuchnia największej greckiej wyspy od czasów starożytnych opierała się na kilku podstawowych elementach: oliwie z oliwek, ziołach, rybach i owocach morza, mięsie kozim lub jagnięcym, warzywach i owocach.
Na przestrzeni wieków była jednak pod silnym wpływem kuchni weneckiej i osmańskiej, co przełożyło się na powstanie wyjątkowej tradycji kulinarnej.
Kreta ma wiele potraw, które można znaleźć w innych regionach Grecji kontynentalnej. Ma także bardzo specyficzne, takie, których można skosztować tylko będąc na wyspie.
Dziś tradycyjna kuchnia kreteńska uważana jest za jedną z najzdrowszych na świecie, dlatego warto jej spróbować w miejscowych tawernach.
Z jakich tradycyjnych dań słynie największa grecka wyspa? Jaki rodzaj wyżywienia serwuje się w tutejszych lokalach?
Kulinarne wakacje na Krecie - Dakos
Dakos lub isdakos to pyszna przystawka lub przekąska. Jej podstawą jest kreteński podwójnie wypiekany chleb jęczmienny.
Chleb najczęściej polewany jest oliwą z oliwek z pierwszego tłoczenia. Posypuje się go posiekanymi, soczystymi, lokalnymi pomidorami oraz kruchym białym serem.
Całość uzupełnia odrobina oregano. Proste połączenie chrupkiego pieczywa i dojrzałych, soczystych pomidorów naprawdę rozbudza kubki smakowe.
Przy okazji, na marginesie dodajmy, że w kreteńskich warzywach rzeczywiście można poczuć smak śródziemnomorskiego słońca.
Smażone ślimaki (Chochlioi Boubouristi)
Nie tylko Francuzi postrzegają ślimaki jako wyjątkowy, wykwintny przysmak. Mięczaki w różnych częściach świata spożywane są od tysiącleci.
Grecki przepis na nie jest, jak wspominaliśmy, bardzo prosty. Wystarczy je usmażyć na patelni po uprzednim otoczeniu w mące. Dla zaostrzenia, wzmocnienia smaku polewa się je winem (lub octem). Niektórzy do smażonych na oliwie ślimaków lubią dodać odrobinę dzikiego rozmarynu.
Skaltsounia (Kalitsounia)
Skaltsounia to tradycyjne kreteńskie placki.
Można je upiec lub usmażyć na oliwie. Co istotne, powinny być małe, aby możne je było zjeść jednym, najwyżej dwoma kęsami.
Mają być jednocześnie chrupiące i ciągnące. Ciastka są robione ze specjalnego ciasta filo i nadziewane kreteńskim serem mizithra, ziołami, szpinakiem, koprem włoskim, oliwą. W zależności od regionu można w nich poczuć kilka innych składników.
Skaltsounia ma służyć jako meze albo przystawka. Ze względu na dużą różnorodności, warto spróbować każdy typ, jaki się spotka w lokalnych kreteńskich tawernach.
Horta (Dzika Zielenina)
Kreta słynie z dzikiej zieleniny zwanej horta, która jest spożywana przez Kreteńczyków od setek lat.
Hortę można znaleźć w sałatkach, jako nadzienie w słonych plackach z serem oraz jako dodatek do mięsa.
Jedną z najciekawszych roślin jest stamnagathi (łac. cichorium spinosum). Bardzo zdrowa zawiera witaminy, potas, wapno, magnez, żelazo i przeciwutleniacze.
Dziką zieleninę gotuje się tylko przez kilka minut, a następnie podaje na gorąco ze świeżą cytryną. Można ją dodatkowo skropić oliwą z oliwek, co wzmocni jeszcze bardziej jej wyszukany smak.
W czasie wycieczki na Kretę skosztujcie Anthi
Faszerowane liście winorośli są powszechnie znane. Natomiast na Krecie, zwłaszcza latem, można spotkać kwiaty cukinii faszerowane ryżem, aromatycznymi ziołami, sokiem z cytryny i kilkoma kroplami oliwy z oliwek.
Smażone na oliwie są pyszną i popularną orektikà - przystawką. Podaje się ją z dużą ilością jogurtu greckiego. Doprawia się ją świeżo pokrojonymi ziołami. W szczególności koperkiem, miętą.
Koniecznie spróbujcie, bo jest po prostu pyszna. Zaostrza apetyt i pewnie dlatego jest daniem serwowanym na początku każdego lunchu lub kolacji.
Chaniotiko bouréki
Chaniotiko bouréki to specjalny placek z cukinii i ziemniaków. Przyrządzany jest w Chanii.
Podstawowymi składnikami placka są cukinia, ziemniaki i myzíthra (rodzaj kreteńskiego sera). Nadzienie jest przykrywane cienkim ciastem. W czasie odwiedzin Chanii koniecznie trzeba spróbować tego pysznego letniego dania.
Kulinarne wycieczki na Kretę - Apáki
Apáki jest robione z kreteńskiej wieprzowiny.
Mięso jest najpierw marynowane przez dwa lub trzy dni w mocnym occie z kreteńskiego wina. Następnie wieprzowina jest wędzona otoczona aromatycznymi ziołami, przyprawi, które nadają jej bardzo specyficznego aromatu.
Apáki można jeść na zimno lub podgrzać przez kilka minut na patelni, w piekarniku lub na grillu.
Zdarzają się też pizze z dodatkiem apáki, stanowiącej ciekawą alternatywę dla standardowych dodatków mięsnych. Pizza z Apáki ma naprawdę oryginalny smak.
Gamopilafo (Weselne Risotto)
Tradycyjnie risotto na krecie było gotowane tylko na wesele i przeznaczone głównie do spożycia przez pannę młodą i pana młodego.
Tradycja tak nakazywała, ponieważ gamopilafo jest uważane za szczególnie wzmacniające organizm, a młoda para potrzebuje dużo energii i wytrzymałości na początek nowej drogi życia.
Weselna potrawa jest przyrządzana na bazie bulionu z kilku różnych rodzajów mięsa, dzięki czemu jest wyjątkowo smaczna.
Ryż gotuje się do momentu uzyskania kremowej konsystencji, dodając do niego stakovoutyro lub staka (rodzaje kreteńskiego masła).
Kreteńskie risotto jest uważane za jedno z najsmaczniejszych i najbardziej pożywnych, pomimo swojej pozornej prostoty.
Podaje się je z odrobiną świeżo wyciśniętej cytryny. Obecnie gamopilafo można znaleźć w większości kreteńskich tawern.
Mątwa na różne sposoby
Kreta słynie z różnych sposobów przyrządzania mątwy. Jedną z ciekawszych form jest gulasz rybny z dodatkiem kopru włoskiego.
Podstawowe składniki gulaszu z mątwy są gotowane z oliwkami, co dodaje charakteru potrawie. Danie jest sezonowe: przygotowywane późną wiosną, kiedy kopru włoskiego jest pod dostatkiem.
Mątwy z kapustą i kreteńskim ouzo lub raki to także pozycja obowiązkowa dla odwiedzających Kretę zimą. To bardzo rozgrzewający i smaczny gulasz z dodatkowym aromatem zapewnianym przez kultowy kreteński alkohol.
Nie można też pominąć faszerowanej mątwy, zwykle nadziewanej pomidorem i serem, najczęściej kozim. Jednak w zależności od regionu spotyka się bardziej bogate nadzienie, w którym pierwsze skrzypce grają suszone pomidory, anchois oraz szałwia.
Wakacyjne przysmaki - Kserotigana
Na Krecie nie można świętować Bożego Narodzenia bez zjedzenia pysznego deseru kserotigana. Składa się z chrupiącego ciasta polanego syropem i posypanego orzechami, sezamem i cynamonem.
Od lat stanowi podstawę bożonarodzeniowej tradycji zarówno na wschodzie jak i zachodzie Krety.
Obecnie lokalny deser serwowany jest już nie tylko w okresie Bożego Narodzenia, ale także w innych ważnych momentach w życiu Kreteńczyków. Takich jak śluby, chrzciny czy zaręczyny.
Deser składa się z zaledwie kilku podstawowych składników, ale nie jest prosty do zrobienia. Przygotowaniem kserotigany podejmują się zwykle tylko doświadczeni kucharze, którzy z wprawą składają ciasto.
Kserotigana tradycyjnie przypomina różę, ale można ją spotkać również w innych kształtach, uzyskanych różnymi technikami.
Jej wykonanie to zadanie dla dwóch osób: jedna zawija ciasto, drugiej szybko i ostrożnie układa je w gorącym oleju we właściwym kierunku.
Co ciekawe, kserotigana nie zawiera jajek i produktów mlecznych. Jest więc doskonałym deserem dla wegetarian i wegan.
Na Krecie niezwykle popularna jest herbata górska (gojnik). O napoju doskonałym w smaku i bardzo zdrowym można przeczytać w naszym wcześniejszym wpisie.
Herbata górska jest również bardzo popularna w państwach bałkańskich takich jak Albania czy Macedonia Północna.
