Magia świąt Bożego Narodzenia towarzyszy nam niemal przez całą zimę. Święta trwające zaledwie kilka dni, dzięki bogactwu symboli, tradycji i towarzyszących im piosenek, kolęd i zabaw, mają niezwykle szeroką kulturę. Nieodłącznym elementem okresu przedświątecznego, czyli adwentu, stały się także jarmarki bożonarodzeniowe, których tradycja w krajach niemieckojęzycznych sięga aż XIII wieku. Początkowo jarmarki stanowiły jednodniowy targ, na którym można było zaopatrzyć się w niezbędne przed świętami produkty spożywcze. Obecnie to trwające niemal miesiąc wielkie wydarzenie kulturalne pełne różnorodnych straganów oferujących świąteczne ozdoby, rękodzieło i specjały kulinarne. Jarmarkom towarzyszą wydarzenia artystyczne, takie jak koncerty, jasełka, konkursy i prezentacje szopek bożonarodzeniowych. W organizacji jarmarków specjalizują się przede wszystkim kraje Europy Centralnej. Coraz częściej ciekawe jarmarki organizowane są w Polsce, jednak naszymi faworytami są: jarmark w Wiedniu będący jednym z największych w Europie, ten w Budapeszcie uznawany za jeden z najbardziej innowacyjnych, jarmark w Pradze zwany często najsmaczniejszym tego typu wydarzeniem oraz coraz popularniejszy Adwent w Zagrzebiu, który trzy lata z rzędu otrzymywał nagrodę jako najlepszy jarmark bożonarodzeniowy Europy.
Dobry pomysł mogą stanowić jednodniowe wycieczki do Wiednia, Budapesztu, Pragi, w ramach których odwiedzić można najpiękniejsze europejskie jarmarki oraz przy okazji zwiedzieć miasto w towarzystwie polskojęzycznego przewodnika. Osoby chcące się wybrać na nieco dłuższy przedświąteczny wyjazd, powinny wybrać Zagrzeb, na trasie do którego można odwiedzić także piękną stolicę Słowenii Lublanę. Krótkie wycieczki, zwane „express”, stanowią świetną okazję by choć przez jeden dzień poczuć niesamowitą atmosferę bożonarodzeniowych jarmarków, pełnych świetlnych dekoracji, straganów z rękodziełem, regionalnymi przysmakami i grzanym winem.
Jarmark w Wiedniu
Wybierając jarmark w Wiedniu, warto przy okazji zwiedzić miasto. Przejechać się wzdłuż bulwaru Wiedeńskiego, przy którym znajduje się Parlament, Ratusz czy Uniwersytet. Wartymi uwagi miejscami stolicy Austrii są na pewno kolorowy dom Hundertwassera, muzeum sztuki Albertina, zapierający dech w piersiach Pałac Hofburg, ekskluzywna ulica handlowa Kohlmarkt, plac Graben z Kolumną Morowa oraz będąca jednym z symboli miasta gotycka Katedra św. Szczepana. No i oczywiście jarmarki, które są tam niezwykle barwne i różnorodne. Jest ich całe mnóstwo! Najpopularniejsze znajdują się przy Ratuszu, jednak równie interesujące stoiska znajdują się przy Belwederze, pałacu Schoenbrunn czy na Placu Marii Teresy. Wszystkie wspomniane stoiska z kramami znajdują się w niewielkiej odległości od siebie i można je zobaczyć podczas jednego spaceru. Kierując się na najsłynniejszy wiedeński Jarmark Bożonarodzeniowy na Placu Ratuszowym, najpierw należy przejść przez kilkumetrową bramę w kształcie łuku ze świeczkami. Już ten moment wprawia w magiczny nastrój! Po przejściu przez bramę czeka aż 150 stoisk z ozdobami choinkowymi, dekoracjami adwentowymi, rękodziełem, kadzidełkami i świecami, różnymi miodami i produktami miodowymi, ręcznie tkanymi ubraniami wykonanymi z wełny, drewnianymi zabawkami dla dzieci oraz bogatą ofertą gastronomiczną. Zasmakować można pieczywa z tradycyjnymi pastami oraz smalcem i cebulką, langoszy, czyli placków pieczonych w głębokim tłuszczu oraz napić się ponczu, herbat i kompotów z suszu owocowego. Przed ratuszem dodatkowo zlokalizowane jest lodowisko, karuzela, szopka świąteczna oraz scena, na której tradycyjny chór śpiewa kolędy. Często organizowane są warsztaty wypiekania ciastek i robienia świec.
Jarmark w Budapeszcie
Innym pięknym miastem, w którym organizowany jest różnobarwny jarmark, jest węgierski Budapeszt. Tamtejszy kiermasz adwentowy uznawany jest za najbardziej innowacyjny, ponieważ wszyscy wystawcy przechodzą tam uprzednio kontrole i na stragany dopuszcza się przede wszystkim szeroką ofertę rękodzieła i ozdób unikatowych. Oczywiście, jak wszędzie, bogata jest także oferta gastronomiczna, w związku z czym podczas spaceru po stolicy Węgier zasmakować można tradycyjnych potraw mięsnych, kiełbasek w papryce, golonki, gęsiny, tzw. hun-dogów, czyli paprykowych kiełbasek podawanych w bułce, gulaszu podawanego w wydrążonym pieczywie oraz smażone w głębokim tłuszczu placki langosze. Najpopularniejszą słodkością jest ciasto drożdżowe pieczone nad ogniem, zwane kurtoszkołaczem, a najczęściej wybieranym napojem jest krampampuli, czyli mieszanka wina, herbaty i przypraw. Często oferowane są także różnorodne herbaty i grzane wina. Oczywiście w okresie świątecznym miasto jest pełne straganów bożonarodzeniowych z upominkami. Najważniejsze miejsca kiermaszów odbywają się na placu Vörösmarty oraz przed bazyliką Świętego Stefana. Adwentowi w Budapeszcie zawsze towarzyszy także piękny pokaz iluminacji świetlnych. Będąc w mieście oprócz jarmarków, warto przy okazji odwiedzić najsłynniejsze tutejsze zabytki, czyli np. słynne Wzgórze Zamkowe, niezwykły Pałac Prezydencki zlokalizowany tuż obok Zamku królewskiego i górnej stacji kolejki Siklo, Parlament, Plac Wolności oraz klimatyczne Stare Miasto z kościołem św. Macieja i Basztą Rybacką. Obowiązkowym punktem Budapesztu jest oczywiście także Most Łańcuchowy!
Jarmark w Pradze
Cudowny jarmark odbywa się róznież w sąsiadujących z Polską Czechach, a dokładniej w Pradze. W samym centrum, na Rynku Staromiejskim znajduje się ogromna choinka, wokół której ustawione są świąteczne stragany. Innymi miejscami kiermaszu są Plac Wacława, Plac Republiki, Wzgórze Zamkowe, jednak to właśnie Rynek Staromiejski uznawany jest za centralny punkt praskiego adwentu. Na rozstawionych tam wielobarwnych straganach można zakupić ozdoby choinkowe, także te wykonane z drewna, rękodzieło, wełniane elementy odzieży, biżuterię, przyprawy oraz lokalne smakołyki. Jako że w Pradze długa jest tradycja wytwarzania biżuterii, często jarmarkom towarzyszą pokazy kowalstwa. No i oczywiście lokalne smakołyki! Pieczona nad ogniem szynka, grillowane kiełbaski i smażona wieprzowina. Uwielbiana przez turystów jest także czeska zupa gulaszowa, zwana gulasova polevka. Do tego trdelnik, czyli zawijane grillowane ciasto posypane cukrem i cynamonem, miód pitny medovina, wino z miodem, owocowe poncze i cydr. Smakując takich przysmaków, warto przespacerować się po mieście i odwiedzić plac Hradczański, zwiedzić dziedzińce Zamku Praskiego, katedrę św. Wita oraz Bazylikę św. Jerzego, przy której znajduje się kolejny z jarmarków.
Wszystkie opisane miejsca mogą stanowić niezapomnianą świąteczną przygodę, a zakupienie wycieczki na jarmark może stanowić cudowny prezent na Mikołajki dla najbliższej osoby! Wiedeń, Budapeszt i Praga to wprost idealny pomysł na weekendowy wyjazd. Osoby, które chciałyby spędzić więcej czasu spacerując między bożonarodzeniowymi stoiskami oraz mają ochotę na nieco dłuższą podróż, powinny zapoznać się z chorwackimi jarmarkami, przede wszystkim tym w Zagrzebiu, który pełen jest różnorodnych atrakcji, stoisk, poczęstunków, w centrum którego zlokalizowane jest duże lodowisko i podczas którego ze wszystkich stron dobiegają dźwięki najpiękniejszych bożonarodzeniowych piosenek i kolęd.
