Podróże otwierają nam oczy na świat, pomagają dostrzec różnorodność oraz uczą zachwytu i ciekawości różnymi kulturami. Niemal podczas każdego zagranicznego wyjazdu coś nas zachwyca i powoduje, że chcielibyśmy zabrać fragment odwiedzanego miejsca ze sobą. Czasami po to, żeby utrwalić swoje wspomnienia, a nierzadko także, by podzielić się naszymi doświadczeniami z bliskimi. Jednymi z najpopularniejszych pamiątek z podróży są produkty spożywcze, czyli smaki odwiedzanego kraju. Nierzadko wybiera się także elementy związane z lokalnym folklorem, np. naczynia czy kubki z etnicznymi wzorami. Co jeszcze warto przywieźć jako pamiątki z wakacji z poszczególnych krajów?
Albania
Spacerując po albańskim bazarku, można znaleźć prawdziwe skarby. Warto zwrócić uwagę na domowe produkty spożywcze, które być może na pierwszy rzut oka nie będą wyglądać zbyt zachęcająco. Płyny w butelkach po Coca Coli i przyprawy niedbale zawinięte w zwykłe woreczki. W nich jednak kryje się prawdziwy smak i aromat! Spoglądając na niepozornie wyglądające butelki, warto nie tylko zakupić wlane do nich alkohole, takie jak miejscowa rakija, ale także oliwę z oliwek. Albańska oliwa jest wyśmienita, nadaje się nie tylko do sałatek, ale świetnie też smakuje maczane w niej pieczywo. Poza samą oliwą, warto skosztować tutejszych oliwek, a poza rakiją, koniecznie należy zaopatrzyć się w tutejszy koniak Skanderbeu. Koniak, lub jak kto woli brandy z destylowanych winogron, to chyba najsłynniejszy albański produkt! Albania słynie też z przepysznych miodów i w związku z tym warto zakupić słoiczek, dzięki któremu słodycz tego kraju pozostanie z nami dłużej. Tym bardziej, że odnaleźć można tu takie rarytasy jak miód pomarańczowy, lub miód z siemieniem lnianym. Szukając suveniru z myślą o dłuższych jesiennych wieczorach, warto zaopatrzyć się w tutejszą tzw. herbatkę górską, czyli çaj mali. Roślina, z której przyrządza się tę herbatę po polsku nazywa się gojnik i słynie z właściwości prozdrowotnych. Pasjonaci kawy, podczas spaceru między straganami, mogą zakupić specjalny tygielek do przyrządzania tego napoju, czyli dżezwę. Poza tym ciekawymi pamiątkami mogą być nieco orientalne tkane dywaniki, kilimy i ręcznie wykonana biżuteria.
Bułgaria
Bułgaria to kraj powszechnie kojarzony z olejkiem różanym dlatego jedną z pierwszych pamiątek zakupionych w Bułgarii mogą być różane kosmetyki, a nawet konfitury różane oraz napoje z różanym ekstraktem.
Z nietypowych przysmaków, warto wybrać ljutenicę, czyli warzywną pastę, której podstawę stanowią papryka, marchew i bakłażany. Będąc na miejscu należy skosztować jak najwięcej bułgarskiego jogurtu, słynącego z właściwości prozdrowotnych, a ze sobą do domu warto zabrać ser kaszkawał, czyli ostry ser dojrzewający z mleka krowiego i owczego. Nienadwyrężającymi portfela zakupami, które mogą stanowić ciekawe prezenty, mogą być przyprawy – tzw. czubrica oraz kolorowa sól, czyli sól morska z dodatkami kurkumy, czerwonej papryki, kozieradki, cząbru, oregano i tymianku. Jeśli chodzi o lokalne trunki, to oprócz rakii, warto zakupić lokalne wina oraz nietypowy bułgarski likier zwany Menta, który ma zieloną barwę i miętowy orzeźwiający smak. Z produktów niespożywczych, także tutaj warto zakupić dżezwę do przyrządzenia tradycyjnej kawy, ceramikę, ręcznie haftowane obrusy i serwety, naczynia z gliny oraz drewniane wyroby, jak np. szkatułki na biżuterię.
Chorwacja
O ile Bułgaria słynie z róż, o tyle symboliczną rośliną związaną z Chorwacją jest lawenda. Lawenda króluje tu pod każdą postacią i właśnie w lawendowe wyroby warto się zaopatrzyć, np. woreczki z suszem, które można umieścić w szafie z odzieżą, olejki lawendowe, mydełka oraz inne kosmetyki. Rzeczą, która nie jest powszechnie kojarzona z Chorwacją, a stamtąd właśnie się wywodzi, jest krawat! Ciekawym upominkiem z chorwackich wakacji dla mężczyzny może być więc ten właśnie element garderoby. Wypoczywając w Dalmacji, warto zaopatrzyć się także w wyroby z białego kamienia z wyspy Brač. To właśnie z niego wybudowano Pałac Dioklecjana w Splicie, Parlament w Budapeszcie czy Biały Dom w Waszyngtonie. Ciekawie byłoby więc posiadać jakąś miseczkę z tego samego materiału. Tak jak we wszystkich krajach Półwyspu, pija się tu rakiję, są jednak trunki bardziej regionalne, jak np. likier Maraschino produkowany w Zadarze i występujący w całej Dalmacji. Będąc w Chorwacji także warto zakupić oliwę z oliwek, zwłaszcza tę domową z dodatkiem różnych ziół oraz wyroby z tutejszych fig, np. przepyszny i unikatowy dżem. Jeśli zaś chodzi o inne przysmaki, to polecamy paški sir, suszoną szynkę pršut oraz tutejszą czekoladę, bo ku zaskoczeniu wielu, Chorwacja jest jednym z największych producentów czekolady w Europie!
Czarnogóra
Czarnogóra jako dość młody kraj (istnieje niezależnie od 2006 roku) z niezbyt długą tradycją międzynarodowej turystyki, nie jest kojarzona jeszcze z konkretnymi przedmiotami i przysmakami. Tak jak w każdym bałkańskim kraju, można zakupić tu dżezwę do gotowania kawy, ręcznie wykonywaną biżuterię a także pyszne miody oraz oliwę z oliwek. Koneserzy alkoholi, oprócz rakii, mogą wybrać tu lokalne wina oraz trunki z największej tutejszej winiarni, czyli Vranac i Krstac. Unikatowym przysmakiem dostępnym na czarnogórskich bazarkach jest sok z granatów, którego na pewno warto zasmakować. Trzeba także pamiętać o tym, że obowiązuje zakaz wwożenia do krajów Unii Europejskiej wyrobów odzwierzęcych z państw spoza wspólnoty, więc zakazane jest przywożenie do Polski jako pamiątki czarnogórskiego sera, czy tradycyjnej szynki zwanej pršut. Wiele osób jako małą, symboliczną pamiątkę z Czarnogóry przywozi także np. brojanicę, będącą niejako odpowiednikiem katolickiego różańca. Dyskretne akcesorium pomocne w modlitwie prawosławnej, może stanowić dla osoby niezwiązanej z tą religią bransoletę za pomocą której będzie można wspominać wycieczki po tym pięknym kraju, np. te do monastryrów Ostrog czy Morača.
Hiszpania
Hiszpania, mimo iż nie jest krajem bałkańskim, nie różni się swoją tradycją aż tak bardzo od krajów Półwyspu, jak mogłoby się wydawać! Kultura śródziemnomorska, słońce i spokojny styl życia... Również z Hiszpanii warto przywieźć do Polski oliwę z oliwek, miody (np. pomarańczowy, cytrynowy, kasztanowy a nawet z avocado), lokalne sery, takie jak Manchego, Cabrales czy Majorero oraz napoje alkoholowe Sangria i wina z regionu La Roja. Hiszpania słynie także z aromatycznych przypraw, takich jak szafran i suszona papryka. Zawsze mile widzianymi pamiątkami z kraju, który kojarzony jest z tańcem falemenco, będą kastaniety oraz wielobarwne wachlarze, pomocne przy przetrwaniu upałów. Najcenniejsze wachlarze to ręcznie robione abanico. Często przywożonym upominkiem z Hiszpanii są również wyroby ceramiczne i garncarskie.
Turcja
Najczęściej kojarzonymi pamiątkami z Turcji są różnorodne gadżety z amuletem „oko proroka”, który według wierzeń ma zadanie chronić nas przed wszystkim co złe – urokami oraz zawistnymi i zazdrosnymi spojrzeniami. Motyw ten spotykany jest na breloczkach, bransoletkach, kolczykach a nawet na odzieży. Osoby szukające nieco bardziej wyszukanej pamiątki, mogą zakupić wyrób z tureckiej zdobionej ceramiki, sięgającej tradycją czasów seldżuckich lub dywan. Dywany mogą wydawać się dość dużym gabarytowo prezentem, jednak tureckie dywany są naprawdę niezwykłe! Mogą być wełniane, bawełniane a nawet jedwabne, charakteryzują się unikatowym splotem oraz tradycyjnym wzornictwem. Mniejszym, ale równie charakterystycznym suvenirem z Turcji może być szklaneczka do herbaty w kształcie tulipana. Wiele kobiet za najbardziej pożądane pamiątki z tego kraju uznaje tamtejsze kosmetyki, zwłaszcza te naturalne z dodatkiem oliwy z oliwek. Przy okazji – w samą oliwę z oliwek także warto się tu zaopatrzyć! A do tego w sok z granatu, lokalną kawę oraz przyprawy z bazaru: mieloną paprykę, sumak, kmin rzymski, szafran czy ziele angielskie. No i oczywiście przekąski, zarówno te zdrowe, jak tutejsze bakalie (orzechy nerkowca, laskowe, włoskie, pistacjowe czy popularne rodzynki sułtańskie), jak i słodkie łakocie, takie jak różnorodne chałwy czy słodkie galaretki lokum.
Macedonia Północna
To czym wyróżnia się asortyment sklepów z pamiątkami Macedonii Północnej, na tle innych krajów, to biżuteria z perłą ochrydzką. To unikatowe perły, wytwarzane ręcznie z łusek ryb występujących tylko w Jeziorze Ochrydzkim, czyli płaszic. Poza perłami, pozostałe zaproponowane suveniry nie odbiegają od tych, które warto zakupić w Bułgarii czy też Czarnogórze. Domowa rakija i wina, ajvar, słodka papryka, tutejsza kawa wraz z tygielkiem do jej gotowania, nazywanym tutaj „giezwa”, czy gliniane naczynia, w których w Macedonii Północnej tradycyjnie zapieka się np. fasolę, czyli przygotowuje się narodowe danie „tavče gravče".
