Muzyka Bałkańska - za co kochają ją Polacy?

Artyści tacy jak m.in. Kayah, Krzysztof Krawczyk, zespół Yugopolis czy Zespół Piersi zainspirowali się bałkańską muzyką i wprowadzili jej elementy do swojej twórczości. Sukcesy tych artystów potwierdziły fakt, że Polacy tak samo kochają bałkańskie rytmy jak wakacje w Chorwacji, Czarnogórze czy Albanii. Jak bałkańska muzyka popularna rozprzestrzeniła się w Polsce?

Jak Goran Bregović podbił polską scenę muzyczną

Goran Bregović, urodzony w Sarajewie muzyk i kompozytor, zdobył międzynarodową sławę swoimi wyjątkowymi aranżacjami tradycyjnej muzyki bałkańskiej. Jego twórczość zawiera zarówno tradycyjne elementy, jak i nowoczesne brzmienia, w tym rocka, reggae i popu.

Jego albumy, takie jak "Ederlezi" i "Arizona Dream", zdobyły popularność na całym świecie, a charakterystyczne brzmienia i energetyczne utwory spowodowały, że bałkańska muzyka popularna stała się bardziej rozpoznawalna w Europie. W latach 90-tych jego koncerty cieszyły się dużą popularnością również w Polsce.

Album Kayah, polskiej gwiazdy muzyki rozrywkowej, nagrany we współpracy z Goranem Bregoviciem, czerpał garściami z tradycji muzyki bałkańskiej. Krążek "Kayah i Bregović" doczekał się w Polsce statusu diamentowej płyty za sprzedaż ponad 700 tys. krążków.

Kolaboracja artystów pozwoliła na stworzenie płyty zawierającej elementy muzyki bałkańskiej, zaczerpnięte z nurtu sevdalinka i oryginalne brzmienia charakterystyczne dla regionu. Wszystko to wzbogacone rytmami zaczerpniętymi z melodii góralskich, cygańskich czy śpiewów biesiadnych. Płyta ta pokazała, że bałkańska muzyka ma duże szanse na odniesienie sukcesu na scenie muzycznej w Polsce.

W ślady Kayah poszedł również niezwykle popularny w Polsce piosenkarz Krzysztof Krawczyk, który również zdecydował się na wspólną płytę z Goranem Bregoviciem. Płyta ,,Daj mi drugie życie" została bardzo dobrze przyjęta w Polsce, szczególnie ze względu na znajdujący się na niej hitowy utwór ,,Mój przyjacielu" . Krawczyk chętnie eksperymentujący z różnymi stylami muzycznymi bardzo dobrze odnalazł się w klimatach bałkańskich brzmień, tworząc oryginalne połączenia z polską muzyką popową.

Jednak czy muzyka bałkańska w Polsce to tylko Bregović?

Muzyka Jugosłowiańska - jak rock z Bałkanów inspirował Polaków

Yugopolis to polski zespół muzyczny, w którego skład wchodzili m.in. Maciej Maleńczuk, Muniek Staszczyk, Marek Piekarczyk czy Ramona Rey, znany jest z interpretacji bałkańskich utworów w polskim wykonaniu. Wiele z nich gościło na listach przebojów w naszym kraju. Zespół tworzył własne wersje popularnych piosenek z regionu bałkańskiego, które zdobyły popularność w Polsce.

Ich albumy, takie jak "Yugopolis" i "Oj, dana dana", przyczyniły się do zainteresowania polską publicznością rockową muzyką bałkańską i z rodzimymi brzmieniami. Za największy hit nagrany przez artystów skupionych w tym projekcie muzycznym uważa się piosenkę ,,Ostatnia Nocka" (wokal: Maciej Maleńczuk).

Jest to popularna jugosłowiańska piosenka w tłumaczeniu na język polski. W oryginale wykonywał ją założony w Belgradzie zespół Bajaga i Instruktori.

Bajaga i Instruktori to jedna z najbardziej znanych i wpływowych grup muzycznych pochodzących z byłej Jugosławii. Założony w latach 80., zespół zdobył dużą popularność zarówno w Jugosławii, jak i w innych krajach bałkańskich.

Grupa została założona przez frontmana Momčila Bajagića, znanego jako Bajaga, który jest jednym z najważniejszych i najbardziej szanowanych kompozytorów i wykonawców serbskich. Bajaga i Instruktori wnieśli nowe brzmienie i świeże podejście do muzyki rockowej w Jugosławii, łącząc elementy popu, rocka i nowej fali. Ich twórczość była pełna chwytliwych melodii, inteligentnych tekstów i energetycznych aranżacji.

Teksty piosenek Bajagi i Instruktorów często dotyczyły tematów społecznych, politycznych i miłosnych, poruszając tematy dotyczące codziennego życia i emocji. Bajaga wykazywał się zdolnością do pisania tekstów, które były zarówno osobiste, jak i uniwersalne, a jego charakterystyczny głos przekazywał emocje i siłę każdej piosenki.

Zespół Bajaga i Instruktori odniósł wielki sukces zarówno w Jugosławii, jak i za granicą. Ich przeboje, takie jak "Moji drugovi", "Plavi safir" czy "Mali slonovi", stali się klasykami rockowej muzyki na Bałkanach. Bajaga i Instruktori wydali wiele albumów studyjnych, które zdobyły status złotych i platynowych płyt, a ich koncerty przyciągały tłumy fanów.

Przebywając podczas wakacji 2023 na Bałkanach zdecydowanie warto zwrócić uwagę na bałkańską kulturę, której niezwykle ważnym elementem jest muzyka. Gdy będziemy mieli okazję, wybierzmy się na koncert. Nie musi być to koniecznie występ gwiazdy bałkańskiej muzyki czy turbo folku.

Tradycje muzyki bałkańskiej możemy również poznać podczas licznych koncertów lokalnych wykonawców organizowanych w barach i restauracjach. Są one rożne, można podczas nich usłyszeć etniczne tradycje muzyki bałkańskiej (muzyka ludowa, muzyka folkowa, słynna bałkańska muzyka weselna) lub współczesne elementy muzyki (np. turbofolk, pop, rock).

Warto również zwrócić uwagę na organizowane często festiwale muzyki. Również na nich łatwo poznamy aktualne trendy muzyczne, spróbujemy lokalnych potraw oraz będziemy mieli okazję poznać się z lokalnymi mieszkańcami.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat bałkańskiej kultury muzycznej w poszczególnych krajach to warto zapoznać się z naszym poprzednim wpisem: Muzyka na Bałkanach: Tradycja i współczesność.