Kto był w Grecji ten wie i się zapewne zgodzi, że grecka kuchnia jest jedną z najsmaczniejszych na Świecie. Kto nie był ten niech przeczyta. A jak już przeczyta to czym prędzej wybierze się do kraju Platona i Sokratesa spróbować opisanych dań i wiele więcej.
Kuchnia grecka jest zdrowa i prosta. Nie ma w niej skomplikowanych przepisów dań, ale niektóre potrawy są pracochłonne. Grecja jako kraj śródziemnomorski ma idealny klimat do życia, a tym samym do wegetacji roślin. Soczyste pomidory, papryki, winorośla, bakłażany i cukinie dojrzewają w idealnych warunkach i w greckim słońcu. Pyszne, proste posiłki są utrzymane w wiejskim stylu.
Skoro już mowa o wiejskim, prostym stylu to właśnie stąd wzięła się słynna grecka sałatka, która po grecku nazywa się choriatiki (właśnie od słowa Chorio, czyli wieś). Tak więc w Helladzie będzie to sałatka wiejska. Oryginalna sałatka składa się z ogórków, pomidorów, oliwek, zielonej papryki, sera feta. Wszystko jest polane oliwą i posypane oregano. Nic więcej, żadnych innych dodatków i udziwnień. Dodanie sałaty to już profanacja. Warzywa i świeże zioła jak oregano i tymianek to podstawa helleńskiej kuchni.
W Grecji posiłki spożywa się rodzinnie, albo w domu albo w tawernie z rodziną i znajomymi. Grecy celebrują wspólne spożywanie posiłków i jest to dla nich najważniejszy czas w ciągu dnia. Na stołach nie pojawia się jedno dania, a w zamian mamy różne przystawki, które Grecy spożywają razem ze świeżym wiejskim chlebem. W zależności od regionu Grecji przystawki mogą być różne. O bogactwie i różnorodności kuchni greckiej niech świadczy fakt, że dania mogą się różnić nawet pomiędzy tawernami na jednej wyspie. Do najpopularniejszych przystawek należą między innymi: Feta tou Fourno – zapiekany ser feta z papryka i oregano w sreberku, który po wyjęciu lekko się rozpływa. Manitaria tiganita – smażone grzyby – boczniaki z dużą ilością czosnku. Fava – pasta z łuskanego grochu z ceublką. Tzatziki – chyba wszystkim znane, tutaj bardzo ważny jest grecki jogurt. Melitzanosalata – pasta z bakłażanów oraz oliwki. Oczywiście tych przystawek jest naprawdę cała masa i nie sposób wymienić tu nawet połowę z nich.
Do dań głównych należą znana i w Polsce Moussaka – zapiekanka z mielonego mięsa, bakłażanów i sosu beszamelowego. Podobnym daniem jest Pasticio – zamiast bakłażanów jest makaron. Popularnym daniem jest tez Gemista – nadziane ryżem, zapiekane pomidory i papryki. Na co dzień Grecy nie spożywają tyle mięsa, ile mogło się wydawać. Natomiast jeśli mamy święta czy uroczystości, czy kiedy zabieramy rodzinę i znajomych do restauracji, wtedy serwuje się najróżniejsze kawałki mięsa od znanych souvlaków (szaszłyki z wieprzowiny lub kurczaka), bifteki – klopsiki.
W Grecji je się też baraninę i jagnięcinę. Zwłaszcza podczas świąt Wielkanocy, zobaczyć można piekące się na obrotowych rożnach barany w całości. Jest to typowy przysmak w tym okresie, ale nie tylko. Najdziwniejszym daniem z jakim się w Grecji spotkałem i było to właśnie w okresie Wielkanocy była zupa Mageritsa – zupa na bazie podrobów z barana
i owcy. Myślę, że jest to danie tylko dla osób które lubią podroby.
W Grecji mają też swój tzw. fast food, czyli Pita Gyros. Są to kawałki mięsa drobiowego lub wieprzowego z pomidorem, tzatzikami i frytkami zawinięte w pieczywo typu pita. Bary z takimi pitami są dosłownie wszędzie. Stosuje się te wariacji na ich temat jak na przykład pitę z serem Halloumi zamiast mięsa. Skoro jesteśmy przy serach to w Grecji również jest ich spory wybór. Najczęściej są to sery mieszane z mleka owczego, krowiego, nawet koziego. Królową greckich serów jest oczywiście Feta.
Innym serem który warto w Grecji skosztować jest Graviera, pochodzący z Krety na bazie mleka owczo-koziego. Bardzo dobry jest też ser Manouri i wspomniany Halloumi.
Jako kraj silnie związany z morzem, w Grecji jada się dużo ryb i owoców morza. Tsipoura (dorada) oraz Lavraki (okoń morski) należą do najbardziej znanych ryb. Od razu też trzeba powiedzieć, że w Grecji nie ma czegoś takiego jak „ryba po grecku” – to raczej typowy polski wynalazek. Bogactwo przepisów z owocami morza też jest duże i trzeba po prostu tych dań spróbować. Na koniec dodajmy że wszystkie dania najczęściej spożywa się razem z winem, które w Grecji jest wyborne i wystarczy po prostu wino tzw. domowe. Znanym trunkiem jest Retsina, białe wino z dodatkiem żywicy o charakterystycznym smaku oraz mocniejsze trunki jak znana na Bałkanach raki oraz tsipouro.
Kali sas oreksi ! Smacznego Państwu!
