Górskie serce Czarnogóry? Park narodowy Durmitor

Rego-Bis, 09.02.2022

Durmitor - największy park narodowy Czarnogóry (39,000 hektarów) znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO od 1980 roku. Obejmuje on pasmo górskie Durmitor, kaniony rzek Tara, Draga, Sušica i Komarica (tej ostatniej częściowo). Na terenie parku znajduje się 48 szczytów mających wysokość ponad 2000 m.n.p.m. (najwyższy Bobotuv Kuk - 2525  m.n.p.m.) oraz 18 jezior polodowcowych (górskich oczek). Kanion rzeki Tara jest najgłębszym kanionem w Europie (1600 metrów). Można tam spotkać 1500 rodzajów roślin i 130 gatunków ptaków. Kanion został ogłoszony światowym rezerwatem przyrody. Durmitor chlubi się bioróżnorodnością flory i fauny obejmującą również zagrożone gatunki. Z 1325 rodzajów roślin, 122 jest endemicznych a 150 ma właściwości lecznicze. Rośnie tam 40 typów grzybów jadalnych. Na terenie parku znajdują się liczne obiekty dziedzictwa kulturowego: cmentarze hellenistyczne i rzymskie, kościoły, monastyry, nagrobki oraz przykłady tradycyjnej architektury ludowej: katuny, drewniane domy, młyny wodne.  

Roślinność

W Durmitorze ze względu na duże wysokości występują rośliny alpejskie i arktyczno-alpejskie. Z drugiej strony na południowych stokach, zwłaszcza w kanionach i dolinach można zaobserwować sub-śródziemnomorskie a nawet śródziemnomorskie elementy roślinności. W środowiskach wodnych niektórych jezior zauważalne są enklawy typowe dla syberyjskiej tajgi. Flora składa się z licznych środowisk roślin należących do ekosystemów: leśnych, górskich łąk, skalistych rozpadlin, krzaków, pokrywy śniegowej, mokradeł, słodkowodnych i innych. Lasy zajmują relatywnie małą powierzchnie (wysoki las 8%, nowy las 2%, krzaki 13%), ale niektóre z nich są niezwykle rzadkie. Najciekawszy jest las czarnej sosny w lokalizacji Crna Poda obejmujący wspaniałe drzewa wysokie na 50 metrów i mające więcej niż 450 lat. Z 1350 gatunków roślin, 898 należy do przedstawicieli flory wysokogórskiej (ponad 1500 m.n.p.m). Rośliny endemiczne stanowią 15% flory wysokogórskiej (122 gatunków).

Fauna

Fauna na terenie Durmitoru jest częściowo górska, częściowo wyżynna, ale istnieją dowody występowania gatunków należących nawet do nizinnego ekosystemu. Najbardziej liczne są bezkręgowce z pokaźną ilością reliktów i endemicznych gatunków, zwłaszcza wśród insektów. Sześć gatunków jest pod bezpośrednią ochroną: paź królowej, paź żeglarz, niepylak apollo, rohatyniec nosorożec, jelonkowate, mrówka rudnica. Wśród ssaków można wyróżnić niedźwiedzie,  kozice,  jelenie, wilki, zające, dziki, kuny, lisy, wydry. W parku narodowym Durmitor jest 168 gatunków ptaków, w tym tak rzadkie gatunki jak: głuszec zwyczajny, orzeł przedni, sęp płowy, pustułka, pójdźka zwyczajna. Z ryb warto wymienić: pstrąg, lipień, głowacica, golec zwyczajny, świnka pospolita, głowacz białopłetwy, strzebla potokowa.

Dziedzictwo kulturowe

Na terenie parku  znajdują się kurhany świadczące o obecności Ilirów, nagrobki rzymskie, nekropolie średniowieczne, ruiny mostów z czasów Osmańskich, ruiny twierdzy Pirlitor oraz trzy monastyry wybudowane od XV do XVII wieku i przykłady drewnianej architektury ludowej.